قلم

قلم،گیاهی نیمه درختچه ای ، پایا است که در استپ های خشک کشور انتشار دارد. نظر به اینکه نسبت به خشکی مقاوم و از نظر فرم و منظر نیز زیبایی خاص خود را دارد، از این رو یکی از گیاه مناسب برای منظرسازی جاده ها و بزرگراه ها است.

قلم دارای ساقه های متعدد است که از یقه منشعب گردیده و به طور مستقیم رشد می کنند. ساقه ها و برگها بدون کرک هستند برگها گوشتی و ساده، با دم برگ کوتاه به ساقه ها متصل می شوند. کاسبرگ ها شبیه به یکدیگر ، گلبرگ ها خطی و هر گل دارای 4 گلبرگ است میوه گیاه دارای باله پهن که در داخل آن عموما یک بذر و گاهی دو بذر وجود دارد.

فنولوژی

اندام های رویشی این گیاه، از اسفند ماه شروع به فعالیت نموده و برگ ها در اسفند ماه ظاهر می شوند به طوری که برگ ها تا آبان ماه بر روی ساقه ها باقی می مانند. گل ها در فروردین ظاهر شده و تا خرداد ماهه روی گیاه دیده می شوند. به دلیل تبدیل تدریجی گل ها به میوه، به طور معمول در اردیبهشت و خرداد میوه و گل بر روی این گیاه قابل مشاهده هستند. بذر قلم، از اواخر خرداد می رسد و ریزش بذور از تیر ماه به بعد آغاز می شود. ولی چنانچه بذور جمع آوری نشوند تا آبان ماه نیز بخشی از بذور روی گیاه باقی می ماند گفتنی است که خواب زمستانه این گیاه از آذر ماه آغاز شده و در اوایل اسفند ماه به پایان می رسد.

خواهش های اکولوژیکی

انتشار جغرافیایی قلم، از مناطق جنوبی کشور تا بیابان های مرکزی می باشد. این گیاه در بیابان ها عموما در واریزه های بادبزنی سنگریزه دار، مثل حوضه های جنوبی و شمالی کوهستان های سیاه کوه و سفید آب و یخ آب و همچنین در خاک های نسبتا عمیق یا بافت شنی تا شنی- رسی بر روی مواد گچی یا آهکی با شوری کم تا متوسط در حد میانه دشت کویر و مسیله به صورت طبیعی رشد می کند. این مناطق به طور کلی بر روی خط هم باران 100 میلی متر قرار داشته و ارتفاع آن ها بین 900-12000 متر از سطح دریا تغییر می کند. قلم در طبیعت عمدتا با گیاه درمنه همراه است.

ویژگی های منظر

ارتفاع قلم تا یک متر و قطر تاج پوشش آن به 50-80 سانتی متر می رسد. ساقه های این گیاه در بهار، تابستان و پاییز ، سبز متمایل به آبی است که در زمستان به خاکستری تبدیل می شوند برگ ها قلم به رنگ سبز بوده و گل ها به رنگ های صورتی، قرمز و کرم هستند. این گیاه به دلیل دارا بودن ساقه هایی با طول های متفاوت فرمی شبیه کروی دارد

چگونگی تکثیر و کشت

با توجه به ویژگی های اکولوژیکی و منظر، این که این گیاه در اقلیم خشک به صورت طبیعی یافت می شود، از این رو می توان برای منظرسازی جاده ها و بزرگراهها در اقالیم خشک و نیمه خشک کشور استفاده نمود.روش تکثیر این گیاه از طریق بذرکاری است. بذور گیاه را می توان در اوایل تابستان از رویشگاههای آن جمع آوری و پس از جدا نمودن بذور از باله ها می توان اقدام به کشت آن ها از دی تا بهمن ماه نمود. محل کشت باید قبلا توسط کولتیواتور با احداث شیار آماده شود تا بتوان بذور را در شیارهایی با فواصل سه متر از یکدیگر کشت نمود مقدار بذر مورد نیاز در این حالت یک کیلوگرم در هکتار خواهد بود. گفتنی است که در صورت کشت بذر به شرحی که بیان گردید، بذور با استفاده از باران های زمستانه، در اواخر اسفندماه سبز می شوند.